მთავარი | საგანმანათლებლო სიახლეები | სკოლამდელი აღზრდა | რჩევები მშობლებს | საინტერესო ამბები |
სკოლა ან ბაღი, სპორტული და ხელოვნების წრეები, ინფორმაციისა და ახალი შთაბეჭდილებების ნაკადი, და ამასთანავე გაუთავებელი მოთხოვნები მშობლებისა და მასწავლებლების მხრიდან... გასაკვირი არ არის, რომ თანამედროვე ბავშვები, მათ შორის ძალიან პატარები, გამუდმებით სტრესში არიან.
როგორ გამოვიცნოთ ამის ნიშნები?
სიტყვა „სტრესი“ ინგლისური წარმოშობისაა და ნიშნავს „წნეხს, დაძაბულობას, ზეწოლას“. ჩნდება იგი, ინტელექტუალური და ემოციური გადატვირთვის შედეგად.
მშობლებს უნდა შეეძლოთ შვილებში სტრესის ნიშნების ამოცნობა და შესაბამისი დახმარების გაწევა.
როგორ ჩნდება სტრესი და როგორ დავეხმაროთ ბავშვს?
1.რეგრესი.
ეს ნიშნავს, პატარაობის ჩვევებისკენ და საქციელიკენ დაბრუნებას: ბავშვი იწყებს თითის წოვას, ტირილს, როცა დედა მიდის, ღამე საწოლში იფსამს, მუდმივად ითხოვს ყურდღებას...
რა ვქნათ? „რეგრესირებაზე“ ხელის შეშლა არ გინდათ. ბავშვს მხოლოდ ის უნდა, იმ მომენტში, რომ მიეფერონ და დააწყნარონ. დაიცადეთ და ეს ყველაფერი გაივლის.
2.შიშები
თუ ბავშვი უცბად იწყებს ყველგან კარებების დაკეტვას, შუქების ანთებას, თუ უკვე მარტო სიბნელის კი არ ეშინია, არამედ კედელზე სურათის, ფაჩუნის, სიჩუმის-მაშინ ის აშკარად სტრესს განიცდის.
რა ვქნათ? აქტიურად დაიყოლიეთ ბავშვი თამაშზე, ხატვაზე. ორივე ეს საქმიანობა კარგია განტვირთვისათვის. ამის მეშვეობით, ეცადეთ გაიგოთ შიშის წყარო. მაგალითად მოიყვანეთ ბავშვები, რომელთაც არ ეშინიათ,
უყიდეთ ვარსკვლავებიანი ღამის ნათურა.
3. აგრესიულობა
თუ თქვენი, მანამდე დამყოლი ბავშვი, უცბად იწყებს ყველასთან ჩხუბს, ყვირილს, კედელზე ნივთების სროლას-იცოდეთ, რომ ეს სტრესის ნიშნებია.
რა ვქნათ? აგრესიის აკრძალვა არ შეიძლება. უმჯობესია ის სხვა ფორმაში გადავიყვანოთ: ვასწავლოთ თავისი სიმართლის დაცვა, სიტუაციის ერთად გაანალიზება. ეძებეთ ბავშვის ენერგიის დახარჯვის სწორი მეთოდები:
აქტიური სპორტი, მოძრავი თამაშები.
4. ხასიათის ცვალებადობა.
თუ ბავშვი ხან უმიზეზოდ აგრესიულია, ან პირიქით, მეორე წუთას შეუძლია ტყუილად ატირდეს-ამან მშობლები უნდა დააფიქროს.
რა ვქნათ? დაელაპარაკეთ ბავშვს გულახდილად, გამოარკვიეთ, რა იწვევს მასში ნერვიულობას. ასწავლეთ მას გაერკვეს თავის ემოციებში და სწორედ გადმოსცეს. აღნიშნეთ ბავშვის სულ პატარა მიღწევებიც კი.
დააკვირდით ბავშვის დღის რეჟიმს, მის კვებასა და ძილს.
5. ჯანმრთელობის პრობლემები.
მშობლები, ხშირად ვერ ერკვევიან ბავშვის გაუგებარ სიმპტომებში: კუჭის აშლა, გულის რევის შეგრძნება, მუცლის ტკივილი, ტემპერატურა-ყველაფერი ეს შეიძლება იყოს ნერვულ ნიადაგზე, თუ ბავშვმა ზედმეტად ინერვიულა.
რა ვქნათ? დასაწყისისათვის ოჯახში დაარეგულირეთ ფსიქოლოგიური კლიმატი. შეამოწმეთ, ძალიან ხომ არ განსხვავდება ოჯახისა და სკოლის მოთხოვნები. იდეალური იქნება, თუ ბავშვთან იმუშავეს ფსიქოლოგი, თვითშეფასების ასამაღლებლად.
6. მშფოთვარე ძილი.
სტრესის დროს, დაძინება იქცევა ყოველდღიურ ტანჯვად, აუცილებელი რიტუალით: აანთე შუქი, გადაწიე ფარდა, ხელი მომკიდე და ა.შ. ბავშვს თანდათანობით უფრო ნაკლები ძინავს და განიცდის ქრონიკულ დაღლილობას.
რა ვქნათ? მშფოთვარე ძილისათვის კარგია დამაწყნარებელი მასაჟი, სუნთქვითი ვარჯიშები. გარდა ამისა ძალიან კარგია არომათერაპია.
7. მოსწრების დაქვეითება
იმაზე, რომ ბავშვი იმყოფება ცუდ ფსიქოემოციურ მდგომარეობაში, მეტყველებს მეხსიერების დაქვეითება, წარმოსახვის სიძნელეები, სუსტი ყურადღების კონცენტრაცია, ყველაფრისადმი ინტერესის დაქვეითება.
რა ვქნათ? ყოველდღიურად დაინტერესდით ბავშვის სასკოლო საქმეებით. არა მარტო ნიშნებით, არამედ გამოკითხეთ გრძნობებზე, ხასიათებზე. შეაქეთ ბავში სულ მცირე წარმატებისათვისაც კი. შეძლებისდამაგვარად ეცადეთ დაეხმაროთ რთული დავალებების შესრულებაში.
8. ადვილად დაღლა
სწავლაში სირთულეები, სწრაფად დაღლა, გულმავიწყობა, ცუდი კონცეტრაცია... ყველაფერი ეს ისევ სტრესზე მიგვანიშნებს.
რა ვქნათ? გამოკითხეთ ბავშვურ ემოციებზე და დარდებზე. იმისათვის, რო ბავშვი გრძნობდეს თქვენს თანადგომას, დარწმუნდით, რომ მან იცის: თქვენ ნებისმიერ მომენტში, შეძლებთ მასთან პრობლემებზე საუბარს. დააფასეთ თქვენი შვილი ნებისმიერ სიტუაციაში და რაც შეიძლება ხშირად ჩაეხუტეთ.
9. იზოლაცია
ფსიქოლოგიური სტრესი ბავშვებში შეიძლება გამოიხატოს კონტაქტების შიშში და მარტოობისადმი მიდრეკილებაში.
რა ვქნათ? გარკვიეთ სრესულ სიტუაციაში: თუ ბავშვს ეხლა არა აქვს ურთიერთობის რესურსი, არ დააძალოთ.
ხოლო თუ მას უნდა, დაამეგობრეთ ჯერ ერთ ბავშვთან: გაისეირნეთ ერთად პარკში ან თეატრში.
10. შემთხვევითი იმპულსები
ბავშვში სტრესის მაჩვენებელია მაგალითად თითზე თმის დახვევა, წამოხველება, ხელების კანკალი, მხრების ქნევა, ღამისა და ხანდახან დღის ენურეზი, ენის დაბმა...
რა ვქნათ? სტრესის გადატანაში, ბავშვს დაეხმარება ფიზიკური დატვირთვა: ყოველდღიური სეირნობა, სირბილი, ველოსიპეტზე კატაობა, დილის ვარჯიშები. ბავშვს უნდა ქონდეს ემოციების გადმოფრქვევისა და რთული სასწავლო დღის შემდეგ დასვენების საშუალება. თუ სიტუაცია კონტროლს არ ექვემდებარება, ნუ გეშიანიათ, რომ მიმართოთ ბავშვთა ფსიქოლოგს.
გამოიჩინეთ ყურადღება თქვენი ბავშვისადმი. თუ მშობლები იგნორირებას უკეთებენ ჩამოთვლილ სიმპტომებს, ამან შეიძლება არა მარტო ქრონიკულ ნევროზამდე მიგვიყვანოს, არამედ ბავშვის ცუდი ხასიათის ჩამოყალიბებასაც შეუწყოს ხელი.