20 აპრილი, 2020
10 სექტემბრის „წიგნიერების ხუთშაბათის“ III კლასის წასაკითხი მასალა
გურამ პეტრიაშვილი „კაცი და ქარი“
იმ ქალაქში ქარი იცოდა ძალიან ხშირად.
დაუბერავდა და ერთ მხარეს გაირეკავდა ჩამოცვენილ ფოთლებს, ხმაურით მიაჯახუნებდა ფანჯრებს და აივანზე შემთხვევით დარჩენილ ფერად თავსაფარს ფრიალ-ფრიალით გადაატარებდა სახლების თავზე...
ხანდახან ნაზი და სასიამოვნო ნიავიც იცოდა ქალაქში, მაგრამ უფრო ხშირად ძლიერი ქარი ქროდა.
მოქალაქენი თავჩაღუნული დადიოდნენ და ხელი ქუდზე ეკიდათ.
დედები პატარა ბავშვებს შიშით გარეთ არ უშვებდნენ.
ქარი მხოლოდ იმ გოგო-ბიჭებს უხაროდათ, რომლებიც უკვე სკოლაში დადიოდნენ. ასეთი რამ მოიგონეს გასართობად: გამოვიდოდნენ ქუჩაში, ქარს ზურგს მიუშვერდნენ და უკან ისე გადაწვებოდნენ, თითქოს ზედ ეყუდებიანო, მიაწვებოდა ქარი და წაიყვანდა ბავშვებს. ისინი მხოლოდ ფეხს აცილებდნენ მიწას, ნაბიჯს კი ქარი ადგმევინებდათ.
მიარბენინებდა ქარი ბავშვებს და იცინოდნენ ბავშვები.
მაგრამ ეს გართობაც მალე ბეზრდებოდათ და მერე მთელი კვირა და ხან მთელი თვეც ფანჯრიდან უყურებდნენ ქუჩას დაღონებულები.
მოკლედ, არც ისე მხიარული იყო ცხოვრება ქარიან ქალაქში...
ერთ ქარიან დილით კი ვიღაც უცნაური ახალგაზრდა გამოვიდა ქუჩაში.
არა, მას არაფერი ჰქონია განსაკუთრებული. არც ყირაზე დამდგარა, არც მალაყებს გადასულა და არც ცეცხლი ამოუშვია პირიდან.
მთელი მისი უცნაურობა ის იყო, რომ თავაწეული მოდიოდა და არც ხელი ეკიდა ქუდზე.
გაოცდნენ ფანჯრიდან მაცქერალი ბავშვები, შეჩერდნენ გამვლელები.
უყურებდნენ თავაწეულ კაცს.
მაგრამ იმას დიდხანს არ უვლია ასე.
ოციოდე ნაბიჯის გადადგმა მოასწრო და ქარმა მოსტაცა ქუდი.
გამოუდგა კაცი ქურდს, დაიჭირა, დაიხურა და კვლავ წავიდა ქარის საპირისპიროდ. მაგრამ კვლავ მოხადა ქარმა ქუდი და გააქანა უფრო სწრაფად.
გაეკიდა კაცი...
მიაქროლებდა ქუდს ქარი, მისდევდა კაცი...
დაიჭერდა, დაიხურავდა, მაგრამ კვლავ სტაცებდა ქარი.
ასე ქალაქის ბოლომდე ჩავიდა კაცი და ქალაქგარეთაც გაიყვანა ქარმა...
მერე ვიღაცას ენახა, როგორ მირბოდა კაცი შორს, შარაგზაზე. მის წინ ქუდი მიქროდა: ხან სწრაფად მიგორავდა, ხან მიხტუნავდა ტრიალ-ტრიალით და ხან მიფრინავდა ჰაერში აჭრილი...
ქარი ჩადგა და რამდენიმე დღის შემდეგ დაბრუნდა კაცი ქალაქში დაღლილი და მტვერში ამოსვრილი.
ძალიან სასაცილო ამბავი მოხდაო, უყვებოდნენ ერთმანეთს მოქალაქენი.
დიდი დრო არ გასულა, რომ კვლავ ამოვარდა ქარი.
კვლავ გამოვიდა ის კაცი ქუჩაში და კვლავ განმეორდა ყველაფერი.
თავაწეულ კაცს კვლავ მრავალჯერ მოაგლიჯა ქუდი ქარმა თავიდან, ბოლოს კი სულაც გაიტაცა, გააცილა ქალაქს და თან გაიყოლა კაცი.
მერე კვლავ დაღლილი დაბრუნდა კაცი.
რამდენჯერმე კიდევ რომ განმეორდა ეს ამბავი, მოქალაქეები მიხვდნენ: კაცს მტკიცედ ჰქონდა გადაწყვეტილი, ასე ედევნა ქუდისთვის.
და დაასკვნეს: ძალიან უცნაური ამბავიაო.
ასე დასდევდა კაცი თავის ქუდს. უცქეროდნენ მოქალაქენი და რაღას არ უგონებდნენ:
ერთი ამბობდა, ჩემპიონობა უნდა და სირბილში ვარჯიშობსო, მეორე ედავებოდა, ჩემპიონობა კი არა, წონის დაკლება უნდაო. მესამე ამბობდა, რაღაც მანქანის გამოგონება უნდა და იმიტომ აკვირდება, ქუდი როგორ მიგორავსო...
მოკლედ, მეტი სალაპარაკო აღარაფერი ჰქონდათ ქალაქში.
და მეტად უცნაური შედეგი მოჰყვა ყველაფერ ამას.
უცებ მთელი ქალაქი ქუდების დევნას შეუდგა.
ამოვარდებოდა თუ არა ქარი, ქუჩაში გამოეფინებოდა ყველა, კაცი თუ ქალი, დიდი თუ პატარა, და დასდევდნენ თავიანთ ქუდებს.
ვინ იცის, რატომ მოხდა ასე. იქნებ გულმა უთხრათ, რომ თუ თვითონაც გაეკიდებოდნენ საკუთარ ქუდს, მაშინ უფრო მიხვდებოდნენ იმ კაცის საიდუმლოს? თუ მართლაც ასე იყო, ეტყობა, ბოლომდე არ დაუჯერეს გულს, რადგანაც მოქალაქენი მართლა კი არ დასდევდნენ ქუდებს, უბრალოდ, დევნას თამაშობდნენ. ყველა მათგანს ქუდზე ჰქონდა გამობმული მსხვილი, მაგარი ძაფი, რომელიც კოჭზე იყო დახვეული. ქარი ქუდს რომ მოიტაცებდა, მოქალაქე აუჩქარებლად გამოუდგებოდა. სად წაუვიდოდა, კოჭი ხომ ხელში ეჭირა. დატრიალდებოდა კოჭი და სულ რომ გაიშლებოდა ძაფი, მოქალაქე გაჩერდებოდა, მშვიდად აახვევდა ძაფს და მიითრევდა ქუდს. აქვე ისიც უნდა ვთქვათ, რომ ეს ქუდებიც სწორედ ასე ქარში სათამაშოდ შეიკერეს.
ერთი სიტყვით, კარგი ახალი გასართობი იპოვეს.
რა უნდა ექნა იმ კაცს, ნაღვლიანად ეღიმებოდა.
და განაგრძობდა ქუდების დევნას.
ახალგამოჩენილ მდევნელთა შორის მხოლოდ ბავშვები დასდევდნენ ქუდებს ნამდვილად, ეს დევნა მათთვისაც თამაში იყო, მაგრამ ქუდზე ძაფის მობმით სულ კარგავდა ლაზათს. ეტყობა, ბავშვები გრძნობდნენ, რომ ის ძაფი რაღაცით ტყუილს უკავშირდებოდა.
ბავშვებს მხოლოდ პატიოსანი თამაში უყვართ.
დასდევდნენ ბავშვები ქუდებს, ზოგი ეცემოდა და მუხლებს იტყავებდა, ზოგი ოფლიანდებოდა და ავად ხდებოდა...
მშობლებმა გადაწყვიტეს, რამენაირად მოეშლევინებინათ კაცისთვის მისი უცნაური ქცევა. იფიქრეს, ან ქუდი წავართვათ, ან ქარი როცა ამოვარდება, სახლში ჩავკეტოთ, ანდა თუ არ დაგვიჯერებს, სულაც ქალაქიდან გავაგდოთო. ის იყო, აპირებდნენ განზრახულის შესრულებას, რომ როგორც უცებ მოედო, ისევ უცებ გადაუარა ქალაქს ქუდების დევნის სურვილმა.
ეტყობა, იმ თავიანთ გართობა-თამაშობაში ვერაფერი საიდუმლო ვერ ამოიცნეს მოქალაქეებმა და ერთხმად დაასკვნეს: სისულელეაო.
და ქალაქში ისევ ის კაციღა დარჩა ქუდის მადევარი.
დასდევდა კაცი ქუდს ზამთარ-ზაფხულ, დაეწეოდა, დაიხურავდა და თავაწეული მიდიოდა. არ უშინდებოდა, წვიმა ასხამდა თუ თოვლს აყრიდა სახეში ქარი...
დრო გადიოდა... დასდევდა კაცი ქუდს...
ერთხელ კი, გაზაფხულის დილით, კვლავ რომ ამოვარდა ქარი, კაცი გამოვიდა თავისი სახლიდან. ქუდი ხელში ეჭირა.
გავიდა ქუჩაში, დაიხურა ქუდი და... ჩადგა ქარი!
მოქალაქეები უცებ ვერ მიხვდნენ, რა მოხდა. ისინი გაშტერებულები გაჩერდნენ.
კაცი მიესალმა მათ და ქუდი მოიხადა, მოიხადა და იმავწამს ისე ძლიერად დაუბერა ქარმა, რომ ყველა მოქალაქეს ერთად მოსტაცა ქუდი. კაცმა დაიხურა ქუდი და კვლავ ჩადგა ქარი.
- აბა, ახლა ესეც ვცადოთ, - თქვა კაცმა და ქუდი კოხტად გადაიწია გვერდზე.
სასიამოვნოდ დაუბერა ნიავმა.
კაცმა გაუღიმა ყველას და წავიდა.
მათ პირი დააღეს და ერთმანეთს გადახედეს.
მერე ყველამ აიღო თავისი ქუდი და თვალი გააყოლეს კაცს, რომელმაც ქარი დაიმორჩილა.
მიდიოდა კაცი. გადაუხვია მთავარი ქუჩიდან და მყუდრო ქუჩაზე ერთ ეზოში შევიდა. გაიარა დატკეპნილ ბილიკზე, აიარა სამსაფეხურიანი კიბე და ზარი დარეკა...
ამ სახლში ერთი ლამაზი ქალიშვილი ცხოვრობდა.
შეიძლება ვინმეს იმედიც გაუცრუვდეს, მაგრამ კაცის საიდუმლო სულ ეს იყო, იმისთვის აჯობა ქარს, რომ თვითონ როცა მოესურვებოდა, მაშინ დაებერა ნიავს. კაცს უყვარდა ცქერა, იმ ლამაზ ქალიშვილს როგორ ურხევდა კულულებს ნიავი.
ელოდა კაცი... ბოლოს გაიღო კარი და სანდომიანი შესახედაობის მოხუცი ქალი გამოვიდა.
კაცმა ამ სახლში მცხოვრები ქალიშვილის სახელი უთხრა, თუ შეიძლება, დაუძახეთო.
- ეგეთი სახელი ამ სახლში მხოლოდ მე მქვიაო, - გაიღიმა მოხუცმა ქალმა და თავსაფარი გაისწორა. მერე დააკვირდა კაცს და უთხრა: - ეს შენა ხარ?
კაცი რაღაცას მიხვდა.
კიბის გვერდით საწვიმარი მილის ქვეშ კრიალა წყლით სავსე კასრი იდგა. ჩაიხედა კაცმა წყალში და დაინახა, რომ თვითონაც გასთეთრებოდა თმა.
- კიდევ დასდევ ქუდს? - ჰკითხა მოხუცმა ქალმა.
- არა, დღეიდან აღარ დავდევ, - უპასუხა კაცმა და ქუდი მოიხადა.
დაუბერა ქარმა მძლავრად და შეარხია აყვავებული იასამნის ბუჩქები.
კაცმა დაიხურა ქუდი. გადასწია გვერდზე და ნაზმა ნიავმა დაჰქროლა.
- შენ ჩემი გულისთვის დასდევდი ქუდს... - ნაღვლიანად გაუღიმა მოხუცმა ქალმა.
კაცმა თავი დაუქნია და ქუდი გაისწორა თავზე. ნიავმა შეწყვიტა ქროლა.
იდგნენ ერთმანეთის პირისპირ... დუმდნენ...
იდგნენ თავდახრილები და ორივემ იცოდა: თავი რომ აეწიათ, ერთმანეთს ცრემლს დაუნახავდნენ თვალებში.
უცებ კარი გაიღო და გამოვიდა მოღიმარი ქალიშვილი, რომელიც საოცრად ჰგავდა ამ მოხუცი ქალის ახალგაზრდობას.
ქალიშვილი მიესალმა კაცს, - ნახვამდის, ბებოო, - ლოყაზე აკოცა მოხუც ქალს და წავიდა ჩქარი ნაბიჯით.
მოხუცმა კაცმა გაუღიმა მოხუც ქალს და ქუდი გვერდზე დაიხურა.
ნიავი წამოეწია ქალიშვილს და შეურხია კულულები...
თუ როგორ უცქეროდნენ ქალიშვილს მოხუცები, რას ფიქრობდნენ და რას გრძნობდნენ, ამის გადმოცემას მე ვერ შევეცდები. უნდა მაპატიოთ, რადგან ძალზე ძნელია...
იმავე დღეს მოხუც კაცს შინ ერთი ჭაბუკი ეწვია.
გარეთ ძლიერი ქარი უბერავდა. ქუდი საკიდზე ეკიდა.
- იცით, როცა ნიავი უბერავს... იცით... კულულები... ქალიშვილს... - გაუბედავად დაიწყო ჭაბუკმა და ვეღარ გააგრძელა.
- თქვენ ჩემი ქუდი გინდათ, ალბათ, - უთხრა მოხუცმა ღიმილით. ქუდი საკიდიდან ჩამოიღო და გაუწოდა.
- გმადლობთ, - თქვა ჭაბუკმა და გაიქცა გახარებული...
საღამოს ჭაბუკი დაბრუნდა და ქუდი დაუბრუნა მოხუცს. ჭაბუკი დაღლილი ჩანდა, ქუდი მტვერში იყო მოსვრილი.
- ყველაფერს მივხვდი, - უთხრა ჭაბუკმა მოხუცს.
მოხუცმა თვალებში ჩახედა:
- არ გირჩევ, რაც გადაგიწყვეტია. ძალიან ძნელია, ხედავ, მე როგორ დავაგვიანე?
- მე ვიჩქარებ, - თქვა ჭაბუკმა მტკიცედ, - კარგად ბრძანდებოდეთ.
- ქალაქის ბოლოში გზაზე ორმოა, ფრთხილად იყავი ხოლმე, - დაადევნა მოხუცმა სიტყვა...
დაღამდა. მძლავრად უბერავდა ქარი.
მოხუცი გამოვიდა ცარიელ ქუჩაში. ქუდი ხელში ეჭირა.
გაჩერდა. ერთხანს დაჰყურებდა ქუდს.
მერე მოიქნია და აისროლა ჰაერში.
ქარმა გაიტაცა ქუდი, ერთი გაატარა ფარნების შუქში და ჩანთქა სიბნელეში.
დილით კვლავ უბერავდა ქარი. ქუჩაში ის ჭაბუკი გამოვიდა.
ცისფერი ქუდი ეხურა თავზე.
ქალაქი პატარა იყო, ამიტომ უკვე ყველამ ყველაფერი იცოდა.
მიაბიჯებდა ჭაბუკი. უყურებდნენ მოქალაქენი და ფიქრობდნენ: ახლა ქარი გაიტაცებს ქუდს, ჭაბუკი დაედევნება და ყველაფერი ისევ თავიდან დაიწყებაო.
მერე ერთმა ამოიოხრა და თქვა, ეს ძალიან ნაღვლიანი ამბავიაო.
ყველა დაეთანხმა. ვინ იცის, იქნებ ისე, რომ თვითონაც არ იცოდნენ, გულის სიღრმეში უკვე ყველას უციმციმებდა ოცნება, მათ ქუდებსაც დამორჩილებოდა ქარი. ხომ ყველას ჰყავს ვინმე, ვისი კულულების ნიავით შერხევასაც სურს უყუროს.
კვლავ დასდევს ჭაბუკი ქუდს ქარში...
ძნელია ქარის დამორჩილება და შეიძლება ამ ჭაბუკსაც დააგვიანდეს...
მაგრამ შემდეგ კვლავ გამოჩნდება ვინმე მისი მსგავსი.
დააგვიანდება იმასაც... კვლავ სხვა დაედევნება ქუდს...
და ასე შემდეგ... უსასრულოდ.
კი, ნამდვილად სევდისმომგვრელია ეს ამბავი, მაგრამ განა უფრო არ შეგიპყრობთ სევდა, თუკი ოდესმე გაიგებთ, რომ გადაშენდა ქუდის მდევნელთა უცნაური ტომი და ქალაქში ტყუილადღა უბერავს ქარი?..
გურამ პეტრიაშვილი „მევიოლინე და პატარა ჩიტი“
პატარა ქალაქში მევიოლინე ცხოვრობდა.
მოსაღამოვდებოდა თუ არა, მევიოლინე ჩაიცვამდა ძველ ფრაკს, ამოიიღლიავებდა ვიოლინოს და გასწევდა ქალაქის მოედნისაკენ. დადგებოდა შუა მოედანზე და დაიწყებდა დაკვრას.
რამდენიმე მსმენელი თუ მოიყრიდა ხოლმე თავს მოედანზე.
მევიოლინე წყენას არ იმჩნევდა.
დახუჭავდა თვალებს და ამღერებდა ვიოლინოს. უკრავდა დიდხანს, თავდავიწყებით.
დაკვრას რომ მორჩებოდა, გაახელდა თვალებს და ნახავდა, დაღამებულიყო უკვე, დაფანტულიყვნენ მსმენელნი.
ფარნების მკრთალი შუქით განათებულ მევიოლინეს ერთხანს ფიქრი გაიტაცებდა. მერე ნაღვლიანად გაიღიმებდა და გაუყვებოდა ქუჩებს შინისაკენ...
და მეორე დღეს კვლავ ელოდა საღამოს. კვლავ მიდიოდა მოედანზე.
კვლავ ცოტა ჰყავდა მსმენელი...
მაშინ ეს იფიქრა მევიოლინემ: იქნებ ყველაფერში ვიოლინოა დამნაშავეო. წავალ, ისეთ ხეს ვიპოვი, მისგან გამოჭრილმა ვიოლინომ მსმენელი გააოცოსო.
დაეხეტებოდა მევიოლინე ტყეებში, მიუახლოვდებოდა რომელიმე ხეს, დააკაკუნებდა და მიუგდებდა ყურს, მერე შუბლს დაიჭმუხნიდა და ახლა სხვა ხეზე დააკაკუნებდა. მთელი ქვეყანა შემოიარა მევიოლინემ იმ ხის ძებნაში.
... და ერთხელ ხის ძირას პატარა ჩიტი იპოვა ფრთებმოტეხილი.
აიყვანა და წყაროს წყალი აპკურა. ჩიტი გონს მოვიდა. მევიოლინემ ჰკითხა, რა დაგემართაო.
- მინდოდა ცაში ავფრენილიყავი, მაღლა, სულ მაღლა... მაგრამ ფრთები დამეღალა და ჩამოვარდი, - თქვა ჩიტმა და ატირდა.
მევიოლინე გაოცდა. ჩიტი ფრთხილად ჩაისვა უბეში და გამოეშურა ქალაქისკენ.
დიდხანს უვლიდა ჩიტს მევიოლინე. მალამოს ადებდა ფრთებზე. თავს დასტრიალებდა. გამოჯანმრთელდები და კვლავ გაფრინდებიო ცაში.
ზრუნავდა ჩიტზე მევიოლინე, თავი აღარ ახსოვდა... ვიოლინოც კი გადაავიწყდა. მისი სახლიდან საკრავის ხმა რომ აღარ ისმოდა, ძალიან უკვირდათ გამვლელებს.
ერთ კაცს უხაროდა მხოლოდ. ეს კაცი მევიოლინეს მეზობელი იყო. ამ კაცს ჭამა უყვარდა ძალიან, ხოლო მუსიკა ჭამის მადას უკარგავდა. ასე ეგონა, თუ ვინმე მღერის ან უკრავს, ჩემი ჯიბრით უკრავს და მღერისო.
ახლა, მევიოლინე რომ აღარ უკრავდა, მეზობელი კმაყოფილი და ბედნიერი იყო. მაგრამ ბოლოს შეეშინდა, ვინ იცის, რას ამზადებს მევიოლინე ჩემს წინააღმდეგო.
მიეპარა და ჩუმად შეიჭვრიტა მევიოლინის ფანჯარაში. დაინახა, როგორ დასტრიალებდა მევიოლინე ჩიტს და როგორი სიფრთხილით ადებდა მალამოს მოტეხილ ფრთებზე. დაინახა, როგორ შესცქეროდა მადლიანი ჩიტი მევიოლინეს.
მეზობელმა იფიქრა, ცუდადაა საქმე, როცა ამ ჩიტს მოარჩენს, გახარებული აღარც დღე მომასვენებს და აღარც ღამე თავისი ვიოლინოს წრიპინითო.
ჰოდა, მევიოლინემ და ჩიტმა რომ დაიძინეს, შეიპარა სახლში და მოიპარა ჩიტი.
დილით ჩიტმა გაიღვიძა და დაინახა, რომ გალიაში იჯდა. ატირდა ჩიტი. მას უკვე ისე უყვარდა მევიოლინე, ფიქრობდა ხოლმე, როგორღა გავფრინდები ცაში, როგორ მივატოვებ მევიოლინესო.
იჯდა ჩიტი გალიაში და ტიროდა.
მევიოლინე სევდიანი დადიოდა ქალაქში და ყველას ეკითხებოდა, პატარა ჩიტი ხომ არ გინახავთო.
- პატარა ჩიტების მეტი რა არის ამქვეყნად. შენ ის გვითხარი, რა ნიშანი ჰქონდა განსხვავებულიო, - ეკითხებოდნენ.
- ჩვეულებრივი პატარა ჩიტი იყო და ცაში უნდოდა აფრენა, მაღლა, სულ მაღლაო... - ამბობდა მევიოლინე.
გამვლელები ხელებს გაშლიდნენ, მხრებს აიჩეჩავდნენ და გაეცლებოდნენ...
გადაუწყდა იმედი მევიოლინეს. იფიქრა, ალბათ აღარაა ცოცხალი, ვეღარ ვნახავო პატარა ჩიტს.
უკრავდა მევიოლინე და ბოლოს დაქანცულმა, თვალები რომ გაახილა, დაინახა, მთელ ქალაქს მოეყარა თავი მოედანზე.
საოცარი ჰანგებით მოხიბლული იდგნენ ადამიანები.
უყურებდა აღფრთოვანებულ სახეებს და მიხვდა მევიოლინე: ტყუილად ვეძებდი საოცარ ხეს ვიოლინოსთვის. საუცხოო ჰანგებს მხოლოდ დიდი წუხილი ბადებსო...
ყოველ საღამოს უკრავდა მოედანზე.
და ყოველ საღამოს უსმენდა მას მთელი ქალაქი.
დაკვრას რომ მორჩებოდა, დიდები მხოლოდ იმის თქმასღა ახერხებდნენ, რა მშვენიერი მუსიკააო და ცრემლს მოიწმენდდნენ. ბავშვები კი დაბრუნდებოდნენ თუ არა შინ, მიუსხდებოდნენ მაგიდას და ათასფრად მოელვარე ვარსკვლავებს ხატავდნენ რვეულებში.
მაგრამ ყველაზე დიდი საცოდაობა ღამით ხდებოდა. როცა ყველა დაიძინებდა, ვარსკვლავები წყდებოდნენ ბავშვების რვეულებს და ცისკენ მიფრინავდნენ.
ასტრონავტებს ვერ გაეგოთ, როგორ ჩნდებოდა ახალი ვარსკვლავები ცაზე. ერთმანეთს ეკითხებოდნენ, სხვადასხვა მოსაზრებას გამოთქვამდნენ. რამდენჯერმე ჩხუბიც კი მოუვიდათ.
ბოლოს მორიგეობა დაიწყეს. მთელი ღამე შეჰყურებდნენ ცას სათითაოდ. მაგრამ არ შეიძლება, ერთი პირი ასტრონავტსაც არ ჩაეძინოს და სწორედ ამ დროს წყდებოდნენ ვარსკვლავები მიწას.
ცას ვარსკვლავები ემატებოდა.
ქალაქში კი დიდ-პატარა გამუდმებით ღიღინებდა მევიოლინის მელოდიებს.
მოსვენება დაეკარგა მევიოლინეს მეზობელს. ბრაზობდა მევიოლინეზე, ბრაზობდა ქალაქზე. აღარ იცოდა, სად დამალოდა მუსიკას, ჩამოხმა ბრაზით, სულ გადაირია.
ბოლოს კედელს მიანარცხა ჩიტის გალია. მერე წაავლო ხელი ჩიტს და ქალაქის მოედნისკენ გაიქცა. იქ მევიოლინეს უსმენდა ხალხი.
ბოროტმა კაცმა მომაკვდავი ჩიტი წინ დაუგდო მევიოლინეს და ქალაქიდან გადაიხვეწა. დაიკარგა უგზო-უკვლოდ.
მოედანზე მდუმარედ იდგა ხალხი.
კვდებოდა პატარა ჩიტი და მწარედ ტიროდა მევიოლინე.
მას შემდეგ უამრავი წელი გავიდა.
პატარა ქალაქის მოედანზე ახლა მევიოლინეს ძეგლი დგას. საკრავი ისე მოუმარჯვებია, თითქოს უკრავსო, მხარზე კი ჩიტი აზის.
ამბობენ, ღამით, როდესაც ვარსკვლავი მოწყდება ცას, მევიოლინე შეირხევა და ამოიკვნესებსო ვიოლინო. მაშინ შეიფრთხიალებს თურმე ბრინჯაოს ჩიტი და მიფრინავს ბნელში.
მიფრინავს ჩიტი, აიტაცებს ჩამოვარდნილ ვარსკვლავს და მიფრინავს ცაში.
განთიადისას კი კვლავ უბრუნდება მევიოლინეს.
ამიტომ არ აკლდებაო ვარსკვლავები ცას.
ვაჟა-ფშაველა „მთის წყარო“
არაფერი ცოდვა არ მიქნია ჩემს სიცოცხლეში. ვერც ერთი სულიერი, თუნდ უსულო, ჩემს ცოდვას, ჩემს სიავეს ვერ იტყვის. ღმერთს ესე დაუწესებივარ: უნდა ვიდინო, ვიდინო; ყველამ ჩემით უნდა მოიკლას წყურვილი. გახურებულს ზაფხულის დღეში რამდენი ნადირი მოდის, სვამს ჩემს წყალსა. რამდენი დაღალულ-დაქანცული მუშა მოვა, მოიტანს ცელს, ნამგალს გასალესად. კაცნი მსმენ და ათასში ერთი თუ იტყვის: “დაილოცე, ცივო მთის წყაროვ, რომელი ღვინო შეგედრებაო?!” უმრავლესობა ზედ მაფურთხებს. რა ვქნა, მე ვერავის მივაფურთხებ. დეე, ისევ მე მაფურთხონ! რა ბედნიერადა ვგრძნობ ჩემს თავსა, ღმერთო! რა კარგი მეგობრები მყვანან გვერდსა! აი ჯერ ეს ლოდები, სქლად მწვანე ხავსი რომ გადაჰკვრია; აი კიდევ ჩემს თავზედ პირყვითელი კლდე რომ დაყუდებულა და დამცქერის, მეხურება თავზედ მუზარადივით. ეს დევებივით ქორაფები როგორ აწვდილან ზეცად და მზის სხივსაც არ უშვებენ ჩემამდის! სქელი, გველებივით დაკლაკნილი ფესვები ჩემს უბე-კალთაში ჩაუწყვიათ. ორისა თუ სამის ვერსის სიგრძეზე ვარ მხოლოდ ბედნიერი და უცოდველი, მერე დამლევს, ჩამნთქავს უზარმაზარი მდინარე, დაიკარგება ჩემი სახელი, ჩემი ვინაობა. როგორც უნდა, ისე მათამაშებს. თითონ ხომ ღრიალებს, ბორგავს, აწყდება აქეთ-იქით, ანგრევს დედამიწას, გლეჯავს ხეებსა და მიათრევს, მეც იმასვე ჩამადენინებს. მაგრამ მაშინ მე ის აღარა ვარ, რაც ეხლა, ამ წამში, როდესაც პირველად კლდიდამ ვიბადები. ოჰ, ამ მდინარისაგან გული მაქვს გახეთქილი! რამდენჯერ აქ მესმის ხოლმე ხალხის ჟივილ-ხივილი: “დაარჩო წყალმა კაცი, უშველეთ, ღმერთი არავის გწამსთო!” ცოტა არ არის, მეც ბრალი მედება. ვაჰ, ჩემო თავო!
ნეტავი დამბადებელს ესე არ დავეწესებინე და სულ დაუსრულებლად მედინა, მერწყო მცენარენი, დედამიწის ლამაზი გული, მომეკლა კაცთა და ცხოველთათვის წყურვილი! რა ბედნიერად ვგრძნობ ხოლმე ჩემს თავს, როცა მე ჩავუვლი გასახმობად დამზადებულს ბუერასა და იგი თავს დამიკრავს, სალამს მაძლევს, თან თავისის ფოთლებისას კაბას მიკერავს. მერე რომ ჩადუნიანში ჩავრაკრაკდები და ისინიც გარს შემომერტყმიან და ტრფიალით მომძახიან: “გაუმარჯოს მთის წყაროს, გაუმარჯოსო!” ახლა ზვავისაგან წამოთელილს თხილებსა და ყურძნებს დავულბობ დამჭკნარს ფესვებსა და მაღლა ავახედინებ... ოჰ, ღმერთო, ღმერთო, ჩემს ამაგს რად აფუჭებინებ იმ ტიალს, აბეზარს, დაუდეგარს, მოუსვენარს მდინარეს! წუხელის რა ცუდი სიზმარი ვნახე!.. ღმერთო დამბადებელო, ჩვენო პატრონო, ჩვენო შემნახველო, კარგად ამიხდინე!.. ვნახე, ვითომ ვიღუპებოდი. გვალვა, დიდი გვალვა დამდგარიყო; ბალახნი, ხენი, ჩემნი მშობელნი, დამჭკნარიყვნენ, მეც დავმშრალიყავი თითქმის. ღაბუა, ლამაზი “წიფლისჩიტა” ჩამოფრინდა ვერხვის ტოტიდამ და უნდოდა ჩემს გუბეში ბანაობა, მაგრამ ვეღარ დაისველა მხრები და დაიწყო ტირილი. ვხედავდი ამას და გული მიკვდებოდა: ``სად წახველ, ჩემო მადლო-მეთქი”, - ვდუდუნებდი. დამჭკნარნი დიყი, შუპყა, შამბი, არყი, ცაცხვი და ურძანი, - ყველანი ერთად შფოთავდენ: - ``მივაშველოთ წყაროს წყალი, არ დაგვიშრესო!” მაწვდიდენ ფოთლებიდამ, ტოტებიდამ, ფესვებიდამ თითო-ოროლა ნამობით, მაგრამ ვეღარასა მშველიდენ. თანაც ვითომ მიწამ პირი მიყო და დაუსრულებელს უფსკრულში უნდა დავღუპულიყავ. შემეშინდა და გამომეღვიძა. გული მიკანკალებდა, შუბლზე ოფლი დამსხმოდა. ავიხედე, ნისლებით გაჭედილიყო ხევ-ხუვი. ქორაფმა ტოტები დამკრა, აკვანი დამირწია და დამდუდუნა: “ნუ გეშინიან, პატარავ, არ დაშრები, არ დაიკარგებიო!” ამ დროს, დღისით ფრთხილი და წინდახედული, ზურგზე რქებგადაყრილი, “ყელყურლამაზიანი” ირემი მოვარდა გაჩქარებით, დაეწაფა ჩემს წმინდა წყალს, დალია და გაძღა. მაშინ გულდამშვიდებულმა ვსთქვი: - „არა ვარ გამშრალი, არაო!”.
ქალთული ხალხური ზღაპარი „სიზმარა“
ერთი ყმაწვილი იყო და დედინაცვალი ჰყავდა. ერთხელ დედინაცვალმა პური გაფინა გასაშრობად და გერი გვერდით მიუსვა. ყმაწვილს დაეძინა. პურს ქათმები მიესივნენ და კენკვა დაუწყეს. დედინაცვალი გაჯავრდა, გერს სცემა.
- რა ეშმაკმა დაგაძინა, პური შეჭამეს ქათმებმაო!
- დედი, დედი! მაცალე რა გითხრაო!
- რაო? - ჰკითხა დედინაცვალმა.
- ძილმა წამიღო, ბურანმა: ცალი ფეხი ბაღდადს მედგა, ცალი - ბაღდადის ბოლოსა; აქეთ მზე მეჯდა, იქით - მთვარე, შუქურვარსკვლავი ხელ-პირს მაბანინებდაო.
დედინაცვალს სიზმარი მოეწონა, სტაცა გერს ხელი და უთხრა:
- მომეცი ჩქარა ეგ სიზმარი!
- ეს ხომ სიზმარი იყო, აბა, რა მოგცეო?
დედინაცვალმა სცემა და გააგდო ეს სიზმარა. წავიდა, იარა, ხელმწიფის კარს მიადგა.
- რას დადიხარ, ბიჭო, რას ეძებ? - ჰკითხა ხელმწიფემ.
- ასე და ასე იყო ჩემი საქმე, დედინაცვალმა მცემა და გამომაგდოო, - მოახსენა ყმაწვილმა და სიზმარი უამბო ხელმწიფეს.
ხელმწიფესაც მოეწონა ეს სიზმარი და უბრძანა:
- მომეცი ეგ სიზმარიო!
- აბა, რა მოგართვა, სიზმარი იყოო!
აიღო ხელმწიფემ და ეს ყმაწვილი ხაროში ჩააგდო.
ამ ხელმწიფეს ერთი მზეთუნახავი ქალი ჰყავდა. ქალს ყმაწვილი შეეცოდა: სადილის შემდეგ აიღებდა ხოლმე საჭმელს, სიზმარას ჩუმად მიუტანდა და ხაროში ჩაუყრიდა.
ეს ხელმწიფე დასავლეთის ხელმწიფე იყო. ამ მზეთუნახავ ქალს აღმოსავლეთის ხელმწიფე სთხოვდა, მაგრამ მამა არ აძლევდა.
ერთხელ აღმოსავლეთის ხელმწიფემ მზეთუნახავის მამას ოთხი ჭაკი ცხენი გამოუგზავნა და შემოუთვალა:
- გამოიცან, რომელია ამ ცხენში დედა, რომელი უფროსი კვიცი და რომელი საშუალი და რომელი უმცროსი? თუ გამოიცნობ, ხომ კარგი, თუ არა და შენი ქალი ჩემიაო!
ხელმწიფე და მისი ქალი დაღონდნენ, რადგან ეს გამოცანა ვერ გამოიცნეს. წავიდა ქალი სიზმარასთან და უთხრა:
- რა გეშველება, შე საწყალო სიზმარავ! მე ხომ აღმოსავლეთის ხელმწიფეს მივყევარ, შენ აქ მშიერი მოკვდებიო და უამბო გამოგზავნილი ცხენების ამბავი.
- ნუ გეშინია, - უთხრა სიზმარამ, - დაუდეთ ცხენებს მარილი და ბლომად აჭამეთ; მერმე თავლაში შერეკეთ და კარი დაუკეტეთ. მეორე დღეს, კარებს რომ გააღებთ, დაუკვირდით: პირველად წყლის დასალევად გამოვა დედა, იმას გამოჰყვება სულ პატარა კვიცი, პატარა კვიცს გამოჰყვება იმაზე უფროსი და სულ ბოლოს გამოვა დიდი კვიცი!
ქალი წამოვიდა და ყველაფერი მამას უამბო. მართლაც ასე მოხდა.
ეს გამოცანა რომ გამოიცნო, აღმოსავლეთის ხელმწიფემ ახლა მარილის ქვა გამოუგზავნა და შემოუთვალა:
- ამ მარილის ქვას თუ კოპად დახევ, დაგეხსნები, თუ არა და შენი ქალი ჩემიაო!
ქალი ისევ სიზმარასთან წავიდა და გამოცანაც უამბო.
- ნუ გეშინია, - უთხრა სიზმარამ, - მამაშენმა ეს მარილის ქვა უკანვე გაგზავნოს და შეუთვალოს: პირი აართვას ამ მარილის ქვას - როგორ უნდა დახევა - მსხვილად თუ წვრილად, რომ მეც იმის მიხედვით დავხიო-თქო!
ესეც რომ მოუგო, მაშინ აღმოსავლეთის ხელმწიფემ მშვილდი მოზიდა, ისარი იმ ხელმწიფის სახლის წინ ჩაერჭო და ადგილიდან ვერავინ დაძრა.
ქალი ისევ სიზმარასთან მივიდა და ყველაფერი უამბო.
- ნუ გეშინია, - უთხრა სიზმარამ, - ამაღამ მე ამოვალ და ამოვიღებო!
მართლაც, იმ ღამეს სიზმარა ამოვიდა, მიანძრ-მოანძრია ისარი, ამოიღო და იქვე დააგდო, თვითონ კი ისევ ხაროში ჩაჯდა.
მეორე დილას ხელმწიფე გამოვიდა და გაკვირდა:
- ვინ ამოიღო, ვინა, ჩემი ქალი იმას უნდა მივცეო!
ყველა იძახის: მე, მეო, მაგრამ ხელმწიფე რომ ეტყოდა: აბა, თუ შენ ამოიღე, ახლაც დასძარ ადგილიდანაო, ისარი ვერავინ დასძრა. მაშინ ქალმა უთხრა:
- მამავ, იქნებ ის სიზმარა ცოცხალი იყოს და იმან ამოიღოს?
გაგზავნეს ვეზირები, ნახეს: სიზმარა დევს დამსგავსებია. მოიყვანეს, აიღო ხელში ისარი, გაჰკრა და აღმოსავლეთის ხელმწიფის სახლში ჩაარჭო.
მეფეს გაუხარდა და თავისი ქალი სიზმარას მიათხოვა. ორი-სამი კვირა ქალი და ვაჟი ერთად იყვნენ, შემდეგ სიზმარა ადგა და იმ ხელმწიფესთან საომრად გაემართა.
კარგა გზა რომ გაიარა, ერთი კაცი დაინახა. ეს კაცი თან ხნავს და თან მოხნულ ბელტებს ყლაპავს.
- კაცო, კაცო, ძალიან ძნელ საქმეს არ ჩადიხარ, რომ მაგოდენა ბელტებსა ყლაპავ? - ჰკითხა სიზმარამ.
- ეჰ, ეს რა ძნელი საქმეა. ძნელი ის არის, სიზმარამ რომ ჰქნა: ჩვენი ხელმწიფის ქალი შეირთო და მეორე ხელმწიფეს ეომებაო!
- მე ვარ სიზმარა, მოდი, დავძმობილდეთო!
წავიდნენ. ერთ ალაგას შენიშნეს, ერთი კაცი ზღვას დაყუდებია და სრუტავს.
- ძალიან ძნელი საქმე არ არის, მაგოდენა ზღვას სრუტავ? - უთხრა სიზმარამ.
- ეჰ, ძნელი საქმე ის არის, სიზმარამ რომ ჩაიდინა: ერთი ხელმწიფის ქალი შეირთო, მეორეს კი ეომება!
- მე ვარ სიზმარა, მოდი ჩვენთან, შენც ჩვენი ძმა იყავიო!
წავიდნენ სამნი. ნახეს, ერთ კაცს ფეხზე წისქვილის ქვები შემოეცვა და კურდღლებს იჭერდა. ყველას გაუკვირდა და უთხრეს:
- კაცო, კაცო, რა ძნელ საქმეს ჩადიხარ?
- ეჰ, ეს რა ძნელი საქმეა, ძნელი ის არის, სიზმარამ რომ ჩაიდინა: ერთი ხელმწიფის ქალი შეირთო, მეორეს ეომება!
- სიზმარა მე ვარ, წამოდი ჩვენთანაო!
წავიდნენ ოთხნი ერთად. ნახეს, ერთ კაცს ყური მიწაზე დაუდვია და რაღაცას ლაპარაკობს.
- კაცო, რას შვრებიო? - ჰკითხეს.
- ქვესკნელს ჭიანჭველები იბრძვიან, აქედან ვაშველებ და სამართალს ვაძლევ.
- ძალიან ძნელი საქმე უნდა იყოს ესა? - უთხრა სიზმარამ.
- ეჰ, ძნელი საქმე ის არის, სიზმარამ რომ ჩაიდინა: ერთი ხელმწიფის ქალი შეირთო, მეორეს ეომება!
- მე ვარ სიზმარა, წამოდი ჩვენთანაო!
წავიდნენ ხუთნი ერთად. ნახეს, ერთი კაცი ზევით შეჰყურებს.
- რას შეჰყურებო? - ჰკითხეს.
- სამი დღეა რაც ისარი ცისაკენ ვტყორცნე და აგერ ახლა დაბრუნდა ქვევით, - უთხრა უცნობმა.
- ოჰ, ძალიან ძნელი საქმე გიქნიაო! - უთხრა სიზმარამ.
- ეჰ, რა ძნელი საქმეა, ძნელი საქმე ის არის, სიზმარამ რომ ჩაიდინა: ერთი ხელმწიფის ქალი შეირთო, მეორეს ეომება!
- მე ვარ სიზმარა, შენც ჩვენთან წამოდიო!
წავიდნენ ექვსნი. ნახეს, ერთი კაცი მტრედებს მიპარვია, ფრთებს აძრობს და ერთის ფრთას მეორეს უკეთებს, მეორისას - მესამეს, მესამისას - მეოთხეს და მტრედები კი ვერას იგებენ.
- უჰ, ძალიან ძნელი საქმე არ არის, მტრედები ვერ გებულობენ, ფრთებს ისე უცვლი?
- ეჰ, ეს რა ძნელი საქმეა, ძნელი ის არის, სიზმარამ რომ ჩაიდინა: ერთი ხელმწიფის ქალი შეირთო, მეორეს ეომება!
- მე ვარ სიზმარა, აბა, შენც ჩვენი ძმა იყავიო!
წავიდნენ შვიდნი. ნახეს, ერთ მღვდელს ეკლესია აეკიდა და სადაც უნდოდა, იქ დგამდა და წირავდა.
- ოჰ მღვდელო, მღვდელო, სწორედ ძალიან დიდი საქმეა, მაგოდენა ეკლესიას, რომ დაარბენინებ?
- ეჰ, ეს რა ძნელი საქმეა, ძნელი ის არის, სიზმარამ რომ ჩაიდინა: ერთი ხელმწიფის ქალი შეირთო, მეორეს ეომება!
- მე ვარ სიზმარა, აბა, შენც ჩვენი ძმა იყავიო! - უთხრა სიზმარამ.
წავიდნენ რვანი. მივიდნენ აღმოსავლეთის ხელმწიფესთან და ქალი სთხოვეს. ამ ხელმწიფემ უთხრა:
- ჯერ გამოგცდით, რა კაცები ხართ და მერმე ქალს მოგცემთო. სამ დღეს ჩემს ხაბაზებს პურს ვაცხობინებ და თუ ერთ დღეს შეჭამთ, ხომ მოგცემთ ქალს, თუ არადა, თავებს დაგაყრევინებთო!
- არიქა, - უთხრეს ბელტიყლაპიას, - კაცო, თუ იმოდენა ბელტებსა ყლაპავდი, ამ გამტკიცულ პურს როგორ ვერ შეჭამო?
- თქვენ არხეინად იყავით, ისე შევჭამ, რომ ერთი ნამცეციც არ დარჩეს, - თქვა ბელტიყლაპიამ.
მრავლის უმრავლესი პური გამოაცხვეს, მაგრამ ბელტიყლაპიას ერთი ნამცეციც არ დარჩენია.
- კარგიო, - უთხრა ხელმწიფემ, - ახლა კიდევ ღვინოს დაგალევინებთ. თუ ჩემს ექვსურმიან ქვევრს ერთ დასხდომაზე დაცლით, ხომ მოგცემთ ქალს, თუ არადა, თავებს დაგაყრევინებთო!
- აბა, ძმაო, ზღვახვრეპიავ, თუკი იმ მლაშე წყალსა ხვრეპავდი, ამ ღვინოს განა ვერ დალევ?
- თქვენ მიმიყვანეთ და მე ვიციო!
- ზღვახვრეპია ქვევრთან მიიყვანეს, დახედა ქვევრს, გაიცინა და თქვა:
- აბა, ხრუპი ვქნა, ხრაპი არ არის და სრაპი ვქნა, სრუპი არ არისო!
დაეწაფა ქვევრს და სულ ამოსრუპა.
- კარგიო, - თქვა ხელმწიფემ, - ახლა მოდით და სამი დღის სავალიდან წყალი მოვატანინოთ; თქვენ თქვენი კაცი გაგზავნეთ, მე ჩემ კაცს გავგზავნი. თუ თქვენმა კაცმა მოასწრო, მაშინ ჩემი ქალი წაიყვანეთ!
ახლა, კურდღელს რომ იჭერდა, იმას უთხრეს:
- კაცო, ფეხებზე წისქვილის ქვებწამოცმული კურდღელს იჭერდი, წყალს მალე როგორ ვერ მოიტან?
- ოღონდ გამგზავნეთ და მე ვიციო!
წავიდნენ ისა და ხელმწიფის კაცი. ერთი დღე ირბინეს. ჩამორჩა უკან ხელმწიფის კაცი, ქვებიანი კი მირბის და მირბის. ხელმწიფის კაცმა ხერხი მოიგონა, დაუძახა და უთხრა:
- კაცო, მოიცა, ნელა წავიდეთ, თავს რისთვის ვიხოცავთ, ცოტა შევისვენოთ და ისე ვიაროთო!
ამანაც დაუჯერა. დასხდნენ, პური ჭამეს, ღვინო დალიეს. პურის ჭამის დროს ხელმწიფის კაცმა ქვებიანს ღვინის მაგივრად ბანგი შეაპარა.
დაწვა ქვებიანი და დაეძინა. ხელმწიფის კაცი კი წავიდა, ორი დღის სავალი გზა გაიარა, მივიდა წყალთან, აავსო ჭურჭელი და გამოიარა კიდეც ერთი დღის სავალი გზა. ქვებიანს კი ისევ სძინავს.
სიზმარამ მეისრეს უთხრა:
- აბა, ერთი გაიხედე და გაიგე, ის კაცი მოდის, იქვე არის, თუ რა დაემართა?
გაიხედა და თქვა:
- ვაიმე, ვაიმე, ჩვენს კაცს შუა გზაზე სძინავს და იმათ კაცს კი ჭურჭელი აუვსია და მოდის.
- აბა, თუ გვიშველი რასმე! - შესძახა ყველამ.
მეისრემ მშვილდ-ისარი მომართა, გატყორცნა და ისარი წისქვილის ქვას მოახვედრა. დაიმსხვრა ქვა; გამოეღვიძა მძინარეს, წყლისაკენ მოკურცხლა, ჭურჭელი წყლით აავსო და ერთი დღის სავალი კიდევ მოასწრო ხელმწიფის კაცს.
- ახლა კი დაიწერეთ ჯვარი! - უთხრა ხელმწიფემ.
სიზმარამ მიწის მხვნელს მისცა ქალი.
წაიყვანეს და ჯვარი დაიწერეს. იმ ღამეს ხელმწიფემ კარგი ნადიმი გამართა. მაგრამ თავის კარისკაცებს ჩუმად უთხრა:
- სტუმრების კერძში ისეთი წამალი ჩაყარეთ, ყველანი მოიწამლონ და დაიხოცონო!
ამ საიდუმლო ლაპარაკს ყური მოჰკრა ჭიანჭველების მოსამართლემ და ეს ამბავი, მტრედებს რომ ფრთებს უცვლიდა, იმას უთხრა. ამანაც ისე შეუცვალა თებშები, რომ მეფის ხალხმა ვერაფერი გაიგო რა და, ვინცა ჭამა ყველა დაიხოცა.
- ახლა მოიყვანეთ ისეთი კაცი, რომ ჩემი ქალის მზითევი დაძრასო! - თქვა ხელმწიფემ.
- არიქა, მღვდელო, გვიშველე. თუკი იმოდენა ეკლესიას დაარბენინებდი, ამ მზითევს როგორ ვერ დაძრავ?
- თქვენ დარდი ნუ გაქვთ, - თქვა მღვდელმა, - მზითევს კი არა, თუ გინდა, თქვენც ზედ დასხედით, ყველას წავიღებო!
აჰკიდეს მღვდელს მზითევი, ის იძახის: მოიტათ, მოიტათო! წამოვიდნენ ყველანი და შინ მშვიდობით მივიდნენ. ყველამ თავ-თავისი ადგილი მონახა და საქმეზე დადგა.
ამ მოგზაუგობაში გავიდა ხუთი-ექვსი წელიწადი. სიზმარას ქალ-ვაჟი უკვე დიდები გამხდარიყვნენ. როცა სიზმარა თავის ხელმწიფე სიმამრთან მივიდა, ცოლი ერთ მხარეს მოისვა, ქალიშვილი - მეორეს, ვაჟიშვილმა აიღო ოქროს სურა, თავის მამას წინ ოქროს ტაშტი დაუდგა და ხელ-პირი დააბანინა.
- აი, ეს მზეა და ეს მთვარეო! - მოახსენა სიზმარამ და მოხვია ხელები ცოლ-შვილს. - აი, ეს კიდევ შუქურვარსკვლავია, ხელ-პირს რომ მაბანინებს. აბა, ესენი როგორ მოგცე შენო!
- ხელმწიფემ თავისი ტახტი დაულოცა და თავისი სამეფო გვირგვინიც იმას გადასცა.